Fikir Mahsulleri Ofisi çalışanlarına ve okurlarına açık çağrı

Fikir Mahsulleri Ofisi’nin değerli yazarları! Önümüzdeki aylarda, hem blogumuzu daha canlı hale getirmek hem güncel tartışmalara katkıda bulunmak hem de hepimizin işine yarayacak bir şeyler yapmak için önemli bir fırsat olduğunu düşünüyorum: Anayasa değişikliği referandumu. Yıllardır farklı açılardan eğitimini aldığımız bu konuyla ilgili hepimizin edecek birkaç kelamı var elbet, ayrıca çoğumuzun kullanacağı oyla ilgili kafasının karışık olduğunu dost sohbetlerinden biliyorum.


Diyorum ki, önümüzdeki 1,5 ay boyunca referandumla ilgili yazıp çizelim, başkalarının yazdıklarını deşelim, sonra da 11 Eylül akşamı oyumuzun rengini (eğer istersek) buradan açıklayalım. Oya karar verirken, bu sanal ortamda sürdüreceğimiz tartışmadan yararlanalım, çünkü hepimiz biliyoruz ki gerçek bir demokrasi için derinlemesine tartışmalara, toplumsal alanda sürdürülen müzakerelere gereksinim var. Ayrıca çok kişisel olarak, benim kafamda birçok soru var bu referandumla ilgili, bunların da yanıtlarını bilerek karar vermek istiyorum. Dün annem de bir şeyler sordu, ayıptır söylemesi, bir yerden sonra apıştım kaldım, yanıtım kalmadı. Oyumu verirken böyle olsun istemiyorum.

Referandum, birçok açıdan tartışmalı. Bu çok çeşitli konuların aramızdaki tartışmayı da sıcak ve ilginç kılacağını umuyorum. Aşağıda, karar vermek için bence yanıtlanması gereken soruları yazıyorum. Kişisel olarak karar vermem için, kolektif olarak da düzgün bir tartışma sürdürebilmemiz için, önce yanıtını aradığımız soruları belirlemenin en doğrusu olacağını düşündüm. Elbette ki, bu tüketici bir liste değil, katkılarınıza açık. Yazılacak yazılar, edilecek kelamlar, bu soruların hepsiyle de alakalı olabilir, biriyle de alakalı olabilir. Ve elbette hiçbiriyle de alakalı olmayabilit, bambaşka bir soru üzerinden kurulmuş olabilir. O zaman da benim kullandığım bakış açısının neyi önceliklendirip neyi görmediğiyle ilgili bir bulgu ortaya konmuş olur.

A) HAZIRLIK
a. Anayasa değişikliğinin hazırlığı, teklifi verenler tarafından, olması gerektiği gibi (katılımcılık ilkesine uygun, öncelikleri gözeterek...) yapıldı mı?
b. Anayasa değişikliğiyle ilgili olarak Anayasa Mahkemesi tarafından verilen karar uygun muydu?
c. Referandum öncesinde, başta Hükümet ve AYM olmak üzere, siyasi aktörler tarafından atılan adımlar, referadumda vereceğimiz oya karar verirken göz önüne almamız gereken değişkenler midir? Referandumun sonucuyla bu aktörlerin bundan sonraki siyasi davranışları arasında olası ilişkilerden söz edilebilir mi?

B) İÇERİK
a. Referandum sonucunda öngörülen değişiklikler gerçekleşirse, yasama-yürütme-yargı arasındaki güç dengesi nasıl değişir? Bundan sonra Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçileceği göz önünde bulundurulursa, Türkiye siyasi rejiminde ne gibi değişiklikler olur? Yapıları değiştirilen hukuk kurumlarının davranışlarında ve alacakları kararlarda ne gibi değişiklikler olur?
b. Kamu görevlilerinin toplu sözleşme hakkı gibi konularda bu anayasa değişikliği neler öngörüyor? Sonucu ne olur?
c. Sosyal eşitsizliklerin giderilmesi ve ayrımcılığın önlenmesi konusunda bu anayasa değişikliği neler öngörüyor? Değişiklikler gerçekleşirse sonucu ne olur?

C) KAMPANYALAR
a. Anayasa değişikliği referandumu kampanyalarında partiler ve liderler tarafından kullanılan siyasi söylemler nasıl şekilleniyor, nelere işaret ediyor?

D) SONUÇLAR
a. Anayasa değişikliğinin referandumda kabul edilmesinin ya da reddedilmesinin siyasi sonuçları neler olur? Hükümet, muhalefet, yargı kurumları, TSK referandumun sonucundan nasıl etkilenir?
b. Anayasa değişikliği referandumunun sonuçlarının gelecek yıl yapılacak genel seçimlere bir etkisi olur mu?
c. Anayasa değişikliğinin doğrudan olmayan siyasi etkileri, referandumda kullanacağımız oyu kullanırken belirleyici olmalı mı? Neden?
Sorular üzerine düşünelim, tartışalım. Burada sürdüreceğimiz tartışmanın çok katılımlı, nitelikli ve işe yarar olması dileklerimle. Bu anayasa değişikliği ve etrafında oluşturacağım fikirle ilgili güvendiğim insanların katkısını almayı umuyorum...