Bayburt var mı? Empirik Bir Araştırma

Beni böylesi bir araştırmaya iten neden açıkcası benim bu Bayburt denen şehrin gerçekte varolduğundan şüphe duymam. Hipotezime göre birileri bizim böyle bir yerin olduğuna inanmamızı istiyor. Oraya gitmeyi zaten geçiyorum çünkü ne ben, ne herhangi bir akrabam ne de bizim bi arkadaş oraya gitmiş değil şimdiye kadar, duymadım yani. İlin internet sitesindeki (www.bayburt.gov.tr) ulaşım linkine tıklıyorum çalışmıyor. As Bayburt Turizm denen şirketi arıyorum defalarca, açan yok. Şüphelerim gittikçe artıyor, düpedüz işgilleniyorum: Ya birileri bizim oraya gitmemizi istemiyor ya da ortada ters bi şeyler var. Diyorum o zaman madem keyfen oralara giden birisi yok etrafta, memleketin en ırak köşelerinden millet nasıl haberdar oluyor? Askerlikle. Etrafıma bakıyorum doğru. Babam Eleşkirt'te, Dayım Adıyaman'da, Amcam Batman'da yapmış askerliği. Genleri geliştiren, yaşlanmayı yavaşlatan süpersonik bir ilaç bulunup insan hayatı dört yüz yıla çıksa hayatta gidilmeyecek yerlerde gece iki dört arası nöbet tutturuyor TSK, tutmazsan fitil formunda getiriyor kaçarı yok. İşbu metodumun konuya uygulanabilirliğinden emin olduktan sonra sormaya başladım önüme gelen herkese kendisinin ya da herhangi bir tanıdığının Bayburt'ta askerlik yapıp yapmadığını: Negatif. Memleketin her köşesinden adamın toplandığı bir buçuk yıl boyunca hayattaki neredeyse herşey hakkında konuşan bu insanlardan hiç birisi bırak Bayburtlu olmayı oradan haberdar bile değildi. Alt komşu Kadri amca misal... Adamın askerliği askerlik değil gezelim görelim programı... Siirt'in Pervari ilçesinde zivzik narı yemiş, oturmaya kalmadan Bingöl Solhan'da Yüzenadaya gitmiş. O derece yani. O bile görmemiş Bayburtlu.

Dedim o zaman farklı bir metod kullanmak lazım. Kişisel tecrübeye dayalı askerlik metodu araştırma soruma cevap bulmamda yardımcı olmuyor zira. Aklıma bu sefer gelen plaka numaraları oldu. Öyle değil mi sevgili arkadaşlar, ne kadar ırak da olsa her şehrin o bi şekilde plakası vardır. Açtım google'ı, arattım: 69. Sayının karakterine kapılıp seviyeyi düşürecek espriler yapmadan eleştirel aklın metodları ile bunu başka kaynaklardan doğrulamak istedim. Öyle ya, internet denen nane de insan ürünü. Bayburt'un varlığına inanmamızı isteyenler tarafından yönetiliyor olabililir pek tabii ki de. Ne ben ne de etrafımdaki kimse Bayburt plakalı bir araç görmemişti ömrü hayatında. Bu nedenle kalktım konu hakkındaki bilgisinden şüphe duymadığım tek kişiye, babama. TRT'deki yarışma programına katılan bi arkadaşı bile aramıştı babamı ben lisedeyken Yozgat'ın plakasını sormak için. Babam da patlatmıştı 66'yı çakmak gözlerini kırpıştırmadan. Babamın gözümdeki kahramanlık seviyesi ne olursa olsun bilgisini yeniden sınamam gerekiyordu. Gazete okurken yanına gidip girizgahtan, hoşbeşten sonra annem çay koyarken arada Bitlis'i sordum önce. Dedi 13. Yanımdaki listeden kontrol ettim, doğru. İşi bir üst seviyeye getirip isim değişikliği yaşayan Kahramanmaraş'ı sordum sonra.(K'ye göre mi M'ye göre mi durumu misal benim kafamı çok karıştırmaktaydı) Adam saniye duraklamadı arkadaş, koydu 46'yı. Artık konu hakkındaki bilgisinin önünde saygıyla eğilmeye hazırlanırken 'peki Bayburt?' dedim. 'Bayburt mu?' dedi. Soruya soruyla cevap verildiğinde ortada bi terslik olduğunu anladım ama renk vermeden başımı onaylarcasına salladım. 'Bilmiyorum' dedi. Hayır babamı tanımasam dicem tamam savuşturmak istiyor, sıkıldı tabi adam ben ‘O ne? Bu ne?’ diye başının etini yiyince. Ama söz konusu kişi babam ve sorgulanan şey plaka bilgisi olunca 'bilmiyorum' cevabı durumun vehametini gösteriyordu.

Şüphelerim en yüksek seviyesine varmıştı ve fakat elimde son bir kriter vardı sorgulanacak. Bilindiği üzere her ilin bi meşhur yiyeceği vardır. Misal bursa'nın şeftalisi, Çorum'un leblebisi, Siirt'in fıstığı, vs. söz konusu yerlerin hiçbirine gitmese de insan bilir, yer (sever sevmez orası kişiye kalmış) bu meşhur şeyleri. İnternetten arattığım üzere bu “sözde” ilin sitesinde bu konuda herhangi bir bilgi yoktu. Bu bile düşüncemi güçlendirmeye yetiyordu ama ben yine de deney grubuma dönerek bu soruyu sordum “Bayburt'un nesi ünlüdür?” diye. Cevap babamınkiyle aynıydı: 'Bilmiyorum'.

İşte bu tamamen empirik, bilimsel metodlara dayanarak ulaştığım sonuc şudur ki Bayburt diye bir yer bulunmamaktadır. Yok efendim "Michael Jackson'dan Hugo Chavez'e dünyadaki herkese üç basamakta ulaşabilirsin" iddiaları havalarda dolaşırken ben daha Bayburt'a bi dolu basamakta ulaşamamaktaydım. Birinci elden hiç bir kaynak ulaşmamıştır tarafıma bu konuda. Varsa yoksa internetteki fotoğraflar, devletin atadığı vali fotoğrafları vs. unutulmamalıdır ki Abd'nin aya ayak bastığı dahi sorgulanmaktadır günümüzde ve koca koca nasa yetkilileri yüzlerce bilimsel kanıta rağmen (aydaki krater izleri, sıcaklık sorunu, bayrağın dalgalanması vs.) çıkıp evde bile yapılabilecek el kadar bi video görüntüsüyle bizi yemeye çalışmaktadırlar. Bu nedenle söylenene, gösterilene inanmaktansa Bayburt konusunda daha yetkin bilimsel çalışmalar yapılması gerekmektedir. Ha neden istesin o birileri bizim bayburt'a inanmamızı? İşleri güçleri yok mu bu birilerinin? Dedik ya daha yetkin, bilimsel ve cesur çalışmalar bunu ortaya koymalıdır.